E-ticaret son yıllarda daha önce hiçbir sektörde görülmeyen bir büyüme yaşıyor. Tabii bu büyümeyi etkileyen birçok etken bulunuyor bunlardan belki de en önemlisi küresel ekonomik trendler.
Özellikle B2C e-ticaret pazarına baktığımızda küresel gelişmelerin e-ticareti şekillendirdiği görülüyor. Küresel e-ticaret pazarının 2019 yılının sonunda önceki yıllarda görülmemiş bir rakama erişeceği öngörülüyor ve bu pazarın ilk beş etmeni olarak Çin, Amerika, Japonya, Birleşik Krallık ve Almanya gösteriliyor.
Tabii bu artışın küresel ekonomik büyümeyle doğru bir orantısı var. 2018 yılında Türkiye’deki e-ticaret sektörüne bakıldığında, ekonomik büyüme beklenen rakama ulaşamadığı için e-ticaret sektörü büyüme trendini sürdürse de istenilen büyümeyi yakalayamamış görünüyor.
Uzmanlar büyümeyi hedefleyen e-ticaret firmalarının özellikle yeni nesil Y ve Z kullanıcı kuşağının özelliklerini iyi bilmesini ve bunlara yönelik stratejiler geliştirmesinin önemli olacağını bildiriyor.
Y Kuşağı
1980 ile 2000 yılları arasında doğan kuşak olup, özellikle akranlarının görüşleri ve bakış açıları onlar için önemli olan ve ekip ruhuna sahip bir kuşaktır. Teknoloji onlar için hayattaki birçok şey için temel araç ve simge olarak kabul edilmektedir.
Bu nesil için sosyal medya, hayatlarında oluşan yeni tecrübelere dair en objektif yorumları alabildikleri, inovasyon ve teknolojinin önem kazandığı interaktif bir nesildir.1980 – 1999 yılları arasında doğanları kapsayan Y kuşağı bilgisayar ve internetin olduğu bir döneme doğduğu için, sosyal medya onlara bilgiye ulaşma özgürlüğü ve bu sayede de bağımsızlık arayışı getirdi.
Ancak ne olursa olsun bu kuşak bir geçiş dönemine denk geldiği için kültür karmaşası da yaşıyor. Bu karmaşa satın alma konusunda kararsızlığa yol açıyor. Y kuşağı, geleneksel pazarlama taktiklerine asla cevap vermiyor. Yemek yemeden önce restoranın Instagram fotoğraflarını inceleyen, spor salonu üyeliğini arkadaş tavsiyesiyle başlatan milenyumlar, arkadaşlarının, ailesinin ve diğer insanların fikirlerine önem veriyorlar.
Masa rezervasyonu yapmadan önce tüm Zomato yorumlarını okurlar, saçlarını kestirecekleri zaman kuaförün paylaştığı Instagram fotoğraflarına bakarlar, seyahat edecekleri zaman Airbnb ’den seçtikleri evde kalan tüm misafirlerin geri dönüşlerini dikkate alırlar. Bu nesle çaktırmadan pazarlamanın en iyi yolu, diğer müşterilerinizin geri dönüşlerinin ve deneyimlerinin iyi olması.
Evet mobil teknoloji ve sosyal medyayla oldukça içli dışlı olabilirler ama e-ticaret sektörüne alışmaları da zamanla gerçekleşti, satın al butonuna tıklarken endişe duyabiliyorlar.
Dolayısıyla da bu nesle hitap etmek isteyen markaların bu kesime özel pazarlama stratejileri geliştirmesi gerekiyor. Y kuşağının satın alma kararlarını etkileyen ilk unsur da fiyat. Y kuşağı satın alım gerçekleştirmeden önce farklı markaları karşılaştırıp en uygun fiyatlısına yönelmeyi tercih ediyor.
Z Kuşağı
Z kuşağı Milenyum gençliğini de içine alan 1996 sonrası doğanlardır. Dijital nesil olarak bilinmektedir. Teknoloji onların bir parçası ve yaşamlarının temelidir bu yüzden onlar için teknolojinin kucağına doğmuş demek yanlış olmaz.
Teknoloji aracılığıyla sürekli iletişim kanalları açıkken yalnız bir yaşam benimsenmesi beklenen kuşaktır. Farklı teknolojileri keşfedip ilk kullananlar olmak konusunda en hızlı ve en iyi olan Z kuşağı.
Her türlü teknolojik aleti de çok aktif şekilde kullanırlar. İnternet onların kendilerini ifade etme ve sosyalleşme biçimidir onlar için. Bu sebeple de markalar tüm stratejilerini bu kuşağa göre belirliyor.
Aynı zamanda Z kuşağının topluluk bilincinin üst seviyede olduğunu söylemek mümkündür. Sadece gelecekle ilgili birşeyler yapmayı hayal etmiyorlar aynı zamanda bunu hayata da geçiriyorlar. Bunu yaparken en büyük yardımcılarının da sosyal medya olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Elinde satın alma gücü bulunan Z kuşağı fiziksel mağazaları gezip alışveriş yapmaktansa ellerinden düşürmedikleri telefonlarından saniyeler için de alışveriş yapmayı daha kolay buluyor.
Y kuşağı gibi bir endişeleri yok. Online alışveriş yapmak konusunda korkusuzlar. Bu nesil hem dünyada hem de Türkiye’de e-ticaret sektörünün gidişatına yön vermeye devam edecek.
Elinde satın alma gücü bulunan Z kuşağı fiziksel mağazaları gezip alışveriş yapmaktansa ellerinden düşürmedikleri telefonlarından saniyeler için de alışveriş yapmayı daha kolay buluyor.
Y kuşağı gibi bir endişeleri yok. Online alışveriş yapmak konusunda korkusuzlar. Bu nesil hem dünyada hem de Türkiye’de e-ticaret sektörünün gidişatına yön vermeye devam edecek.
Z kuşağının;
- %79’u elektronik aygıtlarından uzak kaldığında stres altına giriyor.
- Y kuşağı ortalama 3 farklı ekran kullanırken; Z kuşağı; akıllı telefon, laptop, kişisel bilgisayar, televizyon ve tablet olmak üzere 5 farklı ekran ile birlikte hayatını sürdürüyorlar.
- %60’ı kitap, giyim ve elektronik alışverişlerini online mağazadan yapmayı tercih ediyorlar.
- 2020 yılında, Z kuşağı bütün tüketicilerin %40’ını oluşturacağı tahmin ediliyor.
- Snapchat, Instagram gibi sosyal ağları daha çok tercih ediyorlar. 13 ile 17 yaş grubunun dörtte biri Facebook’u terk etmeye başladı.
- Lise çağındaki gençlerin %72’si ileride kendi işlerini kurmak istiyor. %76’sı ise hobilerini tam zamanlı işe çevirmeyi amaçlıyor.
- Araştırma yapma, kendi kendilerini eğitme ve bilgiye hızlı ulaşma konusunda iyiler. %33’u online derslerden faydalanıyor, %20 ders kitaplarını tabletlerden okuyor, %32’si sınıf arkadaşlarıyla çevrim içi ders çalışıyor.
- Ortalama dikkat süreleri 8 saniye civarlarındadır.
Geçtiğimiz yıllarda Z kuşağı, “Ice Bucket Challenge”- “Buz Kovası Meydan Okuması”nda, sosyal medya üzerinden oldukça ses getiren bir kampanya yürüterek ALS hastalığı için çalışan derneğe bağışta bulundular ve aynı şeyi yapmaları için tanıdıklarına sosyal medya üzerinden çağrıda bulundular.
Bu gibi örnekleri dikkate alarak doğrudan Z kuşağına yönelik bir ürün gamınız varsa işin içine biraz da sosyal yardımlaşma katmanız fena olmayacaktır. Örneğin kendi siteniz üzerinden satış yapıyorsanız her ay satışlarınızın bir kısmını belirli bir hayır kurumuna bağışlayabilir ve bundan ürün açıklamalarında kısaca bahsedebilirsiniz.
